kuchnia polska

     Kuchnia polska powstała z połączenia kilku różnych kuchni, w tym niemieckiej, żydowskiej, francuskiej, włoskiej czy tatarsko-tureckiej. Jako, że od wieków w kuchni polskiej występowały głównie składniki pochodzenia regionalnego, w kuchni popularna była dziczyzna, grzyby i owoce leśne, a także warzywa i zboża. Te ostatnie znalazły zastosowanie w wielu popularnych potrawach mącznych, które były kiedyś podstawą diety mieszkańców Polski. W dawnych czasach jedzono w Polsce często wyłącznie to, co można było upolować oraz wyhodować w najbliższej okolicy. Wiele produktów roślinnych zostało spopularyzowanych dopiero za czasów królowej Bony - stąd określenie włoszczyzna. 

    Dieta Polaków opierała się dawniej na zbożach takich jak jęczmień i proso oraz kaszach, a potrawy z dań mącznych uzupełniano mięsem z dzika, sarny, zająca, jelenia (suszonym, przechowywanym w soli albo wędzonym), miodem, grzybami i rybami słodkowodnymi: linem, sandaczem, karpiem, okoniem oraz szczupakiem. Słowianie w swoich kuchniach korzystali też z mięs zwierząt hodowlanych, tj. owiec i bydła, które dostarczały również mleko do wyrobu serów. Popularne w kuchni polskiej były i nadal są różnego rodzaju zioła - m.in. te typowo stosowane do dziczyzny, jak np. jałowiec - lecz również gałka muszkatołowa i pieprz. W menu na stałe zagościły warzywa takie jak kapusta, groch, fasola, rzepa, marchew, buraki czy ogórki.

    Charakterystyczna dla kuchni polskiej jest duża ilość dań mącznych oraz rzadko spotykana w innych tradycjach kulinarnych ilość różnego rodzaju zup. Często korzysta się w niej także z owoców runa leśnego oraz mięsa i nabiału. Nie brakuje warzyw, ryb słodkowodnych i aromatycznych przypraw.

    Kuchnię polską można podzielić na wiele kuchni regionalnych: śląską, wielkopolską, lubelską, pomorską, galicyjską, podhalańską, kaszubską, kresową, mazurską i warmińską, małopolską, podlaską oraz mazowiecką i kurpiowską. A co ciekawe, jest w niej wiele potraw, które można mylnie uznać za pochodzące z innych krajów. Są to nimi między innymi pierogi ruskie, fasolka po bretońsku czy ryba po grecku.

        Generalnie kuchnia polska jest ciężkostrawna i nie bez powodu jest uznawana za jedną z najbardziej kalorycznych kuchni świata. 

Najpopularniejsze dania kuchni polskiej:

• bigos - danie to powstaje z kiszonej kapusty z ewentualnym dodatkiem kapusty słodkiej, ale także z mięsa, boczku, cebuli oraz grzybów; dawniej bigos przygotowywano z dziczyzny, z dużą ilością wonnych ziół, zaś dziś najczęściej przyrządza się go z mięsa wieprzowego lub wołowego, z dodatkiem pomidorów albo koncentratu pomidorowego

• grochówka - to zupa z grochu z dodatkiem mięsa, najczęściej wędzonych żeberek wieprzowych i warzyw takich jak marchew, pietruszka oraz seler; grochówka jest gęstą i bardzo zawiesistą zupą, która zagęszcza się samoistnie przez całkowite rozgotowanie grochu

• pierogi - są daniem mącznym, z nadzieniem przygotowywanym zwykle z twarogu, kiszonej kapusty i grzybów lub owoców

• oscypek - to wędzony, twardy, ser owczy, będący jednocześnie jednym z polskich produktów regionalnych; ser ten można przygotowywać tylko na terenach kilku powiatów Podhala i Śląska; jego charakterystyczny wrzecionowaty kształt wynika z przygotowania sera w specjalnej formie z charakterystycznymi żłobieniami

• rosół - prawdziwy polski rosół jest bulionem mięsno-warzywnym przygotowanym z mięsa drobiowego i wołowego (do gotowania rosołu wykorzystuje się tuszę kury, wołowe mięso rosołowe, ale także dużą ilość warzyw jak marchew, pietruszkę, seler, por, kapustę i cebulę); rosół może być posypany przed podaniem natką pietruszki albo doprawiony wcześniej lubczykiem; tradycyjnie podaje się go z makaronem - domowej roboty, z jajek, mąki i soli bądż też z kluskami lanymi

• sernik - ciasto to powstaje z białego sera połączonego z jajkami oraz masłem; sernik przygotowuje się na kruchym albo półkruchym cienkim cieście lub bez spodu; często dodawane są do niego rodzynki oraz inne bakalie; ciasto jest ciężkie, wilgotne i choć na stałe wpisało się w kanon kuchni polskiej, to pochodzi ono z Grecji

• żurek - tradycyjny polski żur powstaje na bazie zakwasu żytniego i podawany jest z białą kiełbasą oraz przyprawami takimi jak majeranek czy czosnek, zazwyczaj z dodatkiem jajka gotowanego na twardo

Typowe przystawki, desery i napoje kuchni polskiej

    W kuchni polskiej nie brak różnorodnych przystawek - mięsnych, warzywnych albo też z ryb słodkowodnych. Mogą być one podawane na gorąco - np. grzanki z pikantnym sosem albo faszerowane warzywami, lecz dominują głównie te zimne jak śledzie, kiszonki, galaretki mięsne, sałatki, jajka na twardo z sosami, wędliny oraz mięsa pieczone.

    Wśród deserów należy wyróżnić szczególnie typowo polskie ciasta, takie jak wspomniany wcześniej sernik, a ponadto mazurek, babki świąteczne, pączki i faworki, sękacz, jabłecznik i desery z miodem oraz owocami takimi jak jabłka, gruszki, maliny czy truskawki.

    Wśród napojów królują herbata z cytryną i cukrem, kompoty, spirytusowe nalewki, kwas chlebowy, miody pitne i… czysta wódka.

bigos