mleko kokosowe

    Mleko kokosowe jest wytwarzane z miąższu orzecha kokosowego poprzez połączenie stałego miąższu z wodą w odpowiednich proporcjach. Ma biały kolor, gęstą kremową konsystencję i charakterystyczny kokosowy smak oraz aromat.

    Często jest mylone z wodą kokosową - płynem, który znajduje się wewnątrz niedojrzałego kokosa.

    To bardzo popularny dodatek w kuchniach krajów azjatyckich, szczególnie Tajlandii i Indii, a także na Karaibach i w Ameryce Południowej. Ostatnio zyskuje coraz szersze grono amatorów w Europie i Ameryce Północnej. 

    Kolor i smak mleko kokosowe zawdzięcza wysokiej zawartości tłuszczu, w którego składzie dominują nasycone kwasy tłuszczowe. Skład i kaloryczność mleka kokosowego jest zależna od sposobu jego wytworzenia i zawartości wody, jednak przeciętnie mleko kokosowe nieodtłuszczone z puszki składa się w 68% z wody oraz w 24% z tłuszczu. Ponadto porcja 100 g pokrywa dzienne zapotrzebowanie na mangan w 46%, na miedź w 13%, na fosfor w 10%, a na magnez, żelazo i selen w 9%. Zawiera także niewielkie ilości witaminy C, niacyny, kwasu foliowego i innych witamin z grupy B.

    Mleko kokosowe otrzymuje się przez ręczną lub mechaniczną ekstrakcję z rozdrobnionego miąższu kokosa z dodatkiem lub bez użycia wody. Skład mleka kokosowego w bardzo dużym stopniu zależy od ilości wody użytej do ekstrakcji, co wpływa na jego konsystencję i zawartość tłuszczu. Mleko kokosowe uzyskane podczas jednoetapowej ekstrakcji bez użycia wody nazywane jest "kakang gata" i zawiera 52%wody oraz 38%tłuszczu. Mleko kokosowe jest emulsją, która nie rozwarstwia się dzięki zawartym w nim naturalnie emulgatorom: fosfolipidom, kefalinie i lecytynie.

    Przemysłowa produkcja mleka kokosowego obejmuje kilka etapów: oczyszczanie orzechów kokosowych, rozwiercanie i wydobycie wody kokosowej, maszynowe zdejmowanie łupin z orzechów, rozdrabnianie miąższu kokosowego, mechaniczną ekstrakcję mleka, filtrację, dwukrotną pasteryzację w temperaturze 70°C, pakowanie do puszek, butelek lub kartonów, chłodzenie, przechowywanie (mleko w puszkach w temperaturze pokojowej, w kartonach i butelkach głównie w warunkach chłodniczych).

    Mleko kokosowe wytwarza się w wersji pełnotłustej i częściowo odtłuszczonej. Mleko light powstaje po częściowym odwirowaniu mleka pełnotłustego (zawiera więcej wody) lub poprzez jego dalsze rozcieńczanie.
    Wybierając mleko kokosowe, należy kierować się składem. Najlepiej, aby zawierało jedynie ekstrakt z kokosa i wodę. Wszelkie dodatki smakowe i cukier są niepożądane, podobnie jak substancje stabilizujące i zagęszczające, np. guma guar, guma ksantanowa i karagen. Na opakowaniu mleka kokosowego powinna znaleźć się informacja, że nie zawiera ono bisfenolu A - substancji, która przenika z puszek lub butelek do żywności i uważana jest za rakotwórczą. Należy pamiętać, że mleko kokosowe z puszki zwykle zawiera dużo więcej ekstraktu z kokosa niż mleko z kartonu. Przy tym jest tłustsze i bardziej kaloryczne. Dobre nieodtłuszczone mleko kokosowe z puszki powinno zawierać 85% ekstraktu z kokosa i 15% wody bez żadnych dodatków. Mleka w kartonie najczęściej mają dużo gorszy skład niż puszkowane. Zawierają 5-10% ekstraktu z kokosa, są aromatyzowane i zawierają niepotrzebne dodatki. Ich cena jest nieadekwatna do składu. Bardzo często mleko w puszce, zawierające głównie ekstrakt z kokosa, ma podobną cenę za litr jak mleko w kartonie. Osoby, którym zależy na mleku kokosowym o małej zawartości tłuszczu, mogą kupować mleko light w puszce lub przygotowywać je samodzielnie.

    Mleko kokosowe można przechowywać w lodówce przelane do zamykanego słoika lub butelki przez 3 dni. Napój ma tendencję do rozwarstwiania się, dlatego przed użyciem należy dokładnie wstrząsnąć naczyniem.

    Idealnie nadaje się do wielu potraw. Zagęszcza zupy i sosy, wzbogaca ich smak oraz nadaje przyjemną, kremową teksturę, doskonale łagodzi smak pikantnych przypraw. Mleko kokosowe jest znane z azjatyckiego curry oraz napoju "cendol" z zielonymi żelkami i dodatkiem cukru palmowego. Można je zastosować do deserów, koktajli, ubić jak śmietanę, użyć jako bazy do lodów, dodać do kawy i owsianki. To zamiennik mleka krowiego w wypiekach i naleśnikach chętnie stosowany przez wegan. Mleko kokosowe jest dobrym rozwiązaniem dla alergików i osób, które nie tolerują laktozy z mleka krowiego. Osoby, które stosują pełnotłuste mleko kokosowe jako zamiennik mleka krowiego, muszą pamiętać, że w szklance mleka kokosowego znajduje się o 350 kcal więcej. Ponadto nadaje się do nawilżania włosów i na skóry. Doskonale nawilża suchą skórę i wygładza zmarszczki, a dzięki właściwościom przeciwbakteryjnym łagodzi wypryski i zmiany skórne.