kolendra

     Kolendra to roślina, która znalazła zastosowanie przede wszystkim w kuchni, jako przyprawa oraz dodatek do dekoracji ciast. Mało kto wie, że kolendra ma liczne właściwości lecznicze, dzięki czemu od dawana jest wykorzystywana w medycynie naturalnej.

    Zacznijmy od tego, że istnieją 2 gatunki kolendry, z których najbardziej popularnym jest gatunek uprawny - kolendra siewna. Kolendra wywodzi się z krajów Bliskiego Wschodu i Morza Śródziemnego. Obecnie jest uprawiana m.in. w Chinach, Indiach, Pakistanie, Gruzji, Rosji, Argentynie, Europie Środkowej, Maroko, Etiopii i Syrii. W Polsce jest hodowana na plantacjach, a czasem spotyka się jako zdziczałą. W zależności od kraju, w którym kolendra jest uprawiana, jej owoce różnią się rozmiarem i kształtem, a zielone liście smakiem. Np. liście kolendry pochodzące z Gruzji są ostre w smaku, z Syrii bardziej łagodne, zaś z Etiopii bardziej aromatyczne.

    Owoce kolendry stosuje się w medycynie naturalnej jako składnik preparatów złożonych i mieszanek ziołowych na niestrawność i w walce z pasożytami jelitowymi. Z kolei pozyskiwany z owoców (nasion) kolendry olejek (a zwłaszcza zawarty w nim linalol) wykazuje działanie rozkurczowe na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego, w tym jelit, a co za tym idzie - działa wiatropędne. Po rozkurczeniu napięcia mięśniowego, poprawia się bowiem perystaltyka jelit i przechodzenie gazów. Sprawdzi się więc w bólach brzucha powodowanych wzdęciami. Ponadto olejek z kolendry znalazł zastosowanie w zapaleniu błony śluzowej żołądka i biegunkach. Natomiast przetwory z kolendry mają właściwości żółciopędne, gdyż dzięki zmniejszeniu napięcia mięśniówki przewodów żółciowych ułatwiają przepływ żółci i soku trzustkowego do dwunastnicy, czego konsekwencją jest lepsze trawienie. Do tego dochodzą jeszcze napary z owoców kolendry. Wprawdzie mają one nieco gorzki smak, ale po ich wypiciu zostaje pobudzone wydzielanie soku żołądkowego i śliny, a dzięki temu zwiększa się apetyt. 

    Olejek eteryczny pozyskiwany z nasion (owoców) kolendry jest znany ze swoich właściwości przeciwbakteryjnych. Pomaga zwalczać patogeny, takie jak, m.in.: gronkowiec złocisty (Staphylococcus aureus), laseczka sienna (Bacillus subtilis), pałeczka ropy błękitnej (Pseudomonas aeruginosa) i odmieniec pospolity (Proteus vulgaris). Ponadto działa uspokajająco. W związku z tym napary z tej rośliny w medycynie naturalnej stosuje się w nerwicy wegetatywnej z dolegliwościami serca oraz w stanach ogólnego pobudzenia nerwowego z trudnościami w zasypianiu.

    Olejek z kolendry znalazł zastosowanie także w kosmetyce. W połączeniu z olejkiem z szałwii, bergamotki, bzu oraz kwiatu jabłoni jest wykorzystywany w perfumerii. Używa się go także jako środek zapachowy mydeł, kremów lub balsamów oraz w aromaterapii. Z kolei stosowany zewnętrznie działa keratolitycznie - czyli usuwa martwe komórki - na zrogowaciałą warstwę skóry oraz powoduje nieznaczne miejscowe zaczerwienienie i podrażnienie. Działa też miejscowo przeciwbakteryjnie i przeciwgrzybowo, w związku z tym stosuje się go w niektórych chorobach skórnych na tle bakteryjnym i grzybiczym oraz w trudno gojących się ranach i oparzeniach. Zewnętrznie stosuje się olejek kolendrowy także w preparatach do płukania jamy ustnej i gardła.

    Uwaga. Owoce kolendry zawierają odporny na temperaturę czynnik przeciwwitaminowy (anty B1), co przy długotrwałym stosowaniu powoduje niedobór witaminy B1. W związku z tym przyjmując nasiona kolendry, należy zadbać o uzupełnienie diety w tę witaminę.

    Kolendra jako przyprawa... Jej liście, które mają delikatnie anyżowy zapach, są wykorzystywane zwłaszcza w kuchni azjatyckiej. W chińskiej kuchni kolendra jest tak popularna, jak w Polsce natka pietruszki. Liście kolendry sprawdzają się także w potrawach kuchni meksykańskiej (są składnikiem słynnego sosu guacamole).

    Uwaga. Kolendrę dodaje się dopiero pod koniec gotowania, aby nie straciła swojego wyjątkowego smaku i aromatu

    Z kolei kuliste i posiadające szarobrunatne zabarwienie nasiona są słodkie i posiadają pomarańczowy aromat. Drobno mielone stanowią jeden ze składników mieszanek przyprawowych, np. indyjskiej curry. Nasiona kolendry są wykorzystywane także do przygotowywania potraw z ryb i mięsa. Warto wiedzieć, że są źródłem witamin C i A oraz oleju, w tym kwasów tłuszczowych.

nasiona