herbata - rodzaje

• czarna

- najpopularniejszy rodzaj herbaty na świecie

- z powodu koloru napoju przygotowanego z liści w Chinach, Japonii, Korei Południowej i niektórych sąsiadujących krajach jest ona nazywana herbatą czerwoną, zaś na Zachodzie określana jest mianem herbaty czarnej z powodu koloru wysuszonych liści

-  jest poddawana procesowi pełnej fermentacji (utleniania), który nadaje jej mocniejszego smaku niż herbaty, które są fermentowane w mniejszym stopniu, jak np. herbata oolong

- często jest mieszana z innymi roślinami, aby uzyskać napój o innym smaku, np. herbata Earl Grey, która jest przygotowywana z czarnej herbaty zmieszanej z olejem z bergamotki albo masala chai - indyjska herbata przyrządzana z czarnej herbaty, mleka, cukru, miodu bądź melasy oraz przypraw takich jak kardamon, cynamon, imbir, pieprz czy goździki

- czarna herbata zachowuje swój aromat przez kilka lat, dzięki czemu skompresowane bryłki czarnej herbaty jeszcze do XIX wieku były wykorzystywane jako waluta w Mongolii, Tybecie i na Syberii

• zielona

- to jedna z najzdrowszych odmian herbaty

- jest przygotowywana z tej samej rośliny co herbata czarna, ale nie podlega tak jak herbata czarna procesowi fermentacji (albo podlega mu bardzo krótko), dzięki czemu zachowuje ona większość chemicznych właściwości świeżych liści, z których została przygotowana

- napój zwykle przybiera kolor słomkowy lub jasnozielony

- istnieją różne gatunki zielonej herbaty, które często bardzo znacząco różnią się smakiem i aromatem

- chińskie herbaty zielone dzielone są na prowincje, z których pochodzą (każda z prowincji ma co najmniej kilka gatunków), np. z prowincji Zhejiang pochodzi herbata Longjing oraz Gunpowder

- japońskie herbaty zielone różnią się w zależności od jakości, części rośliny wykorzystanej do przygotowania napoju oraz sposobu przygotowania tych części (najbardziej znana herbata japońska - zielona herbata Sencha - jest przygotowywana z liści wystawionych na bezpośrednie działanie słońca, a herbata gyokuro jest przygotowywana z liści rośliny rosnącej w zacienieniu przez 20 dni)

• czerwona pu-erh

- to herbata, która po procesie utleniania przechodzi proces właściwej fermentacji, w wyniku której powstaje bardzo aromatyczna herbata o ciemniejszym kolorze niż czarna herbata i smaku, który najprościej określić jako ziemisty

- w Azji nazwa „herbata czerwona” odnosi się głównie do herbaty czarnej, podczas gdy w RPA i Wielkiej Brytanii odnosi się ona do herbaty roiboos, a w niektórych krajach do herbaty z hibiskusa

- wszystkie gatunki herbaty pu erh, powstają z krótko suszonej herbaty zielonej máochá gatunku Camellii sinensis rosnącej w górach chińskiej prowincji Yunnan, która następnie jest poddawana procesowi post-fermentacji (właściwej fermentacji, która nie zachodzi przy innych rodzajach herbaty); surowa i nieprzetworzona herbata pu erh,  jest więc rodzajem herbaty zielonej

• biała

- jest przyrządzana z pąków liści lub młodych liści, które nie podlegają fermentacji jak herbata czarna czy oolong

- wbrew nazwie, kolor zaparzonego naparu wcale nie jest biały, a bladożółty; nazwa „biała herbata” odnosi się do srebrnobiałych włosków nieotwartych jeszcze pąków rośliny, co nadaje roślinie biały wygląd

- podobnie jak produkcja herbaty oolong, produkcja herbaty białej jest ograniczona głównie do chińskiej prowincji Fujian, a także Tajwanu; obecnie produkuje się ją także w północnej Tajlandii i we wschodnim Nepalu

• oolong

- to swego rodzaju kompromis pomiędzy herbatą czarną a herbatą zieloną: brzegi zaparzonego liścia przypominają herbatę czarną, podczas gdy pozostała niesfermentowana część liścia przypomina zaparzone liście herbaty zielonej

- fermentacja herbaty oolong zachodzi do maksymalnie 80% (zwykle od 20% do 50%), zaś nazwa „oolong” odnosi się do jednego z rodzajów połowicznie sfermentowanych herbat, które w Chinach określa się wspólnie grupą „turkusowych” lub „szmaragdowych” herbat

- jest produkowana w Chinach (z najpopularniejszą pochodzącą z prowincji Fujian) oraz na Tajwanie

- herbata ta różni się kolorem w zależności od gatunku - z jaśniejszych liści powstanie herbata o kolorze jasnożółtym albo jasnozielonym, a z ciemniejszych liści herbata o kolorze podchodzącym pod brązowy

•  yerba mate

- yerba mate to narodowy napój Argentyńczyków, Boliwijczyków, Urugwajczyków, Paragwajczyków i wielu Brazylijczyków; w Urugwaju pije się ją codziennie, o każdej porze i w każdym miejscu - do tego stopnia, że wielu Urugwajczyków nosi ze sobą na co dzień akcesoria do przyrządzania tej herbaty

- jest przyrządzana z liści i gałązek ostrokrzewu paragwajskiego

- przyrządzanie yerba mate wiąże się z całą ceremonią - do picia tej herbaty potrzebne są odpowiednie akcesoria takie jak bombilla (rurka) i calebasse (naczynie, z którego pije się herbatę)

• ziołowa

- są często konsumowane z powodu ich właściwości zdrowotnych; sporo herbat przyrządzanych z liści ziół oraz kwiatów charakteryzuje się jednak także bogatym smakiem i aromatem, dzięki czemu mogą być także pite na co dzień

- popularnością cieszą się herbaty z melisą, miętą, hibiskusem, pokrzywą, lipą

• owocowe

- przygotowywane są z suszu owocowego, często także z dodatkiem suszu kwiatowego

- prawdziwe herbaty owocowe nie zawierają w sobie liści herbaty, a jeżeli zawierają liście, wówczas określa się je mianem odpowiedniego rodzaju herbaty z dodatkiem (np. herbata zielona z cytryną czy herbata biała z maliną)

- mieszanki owocowe zwykle zawierają suszone wiśnie lub maliny, płatki hibiskusa, dziką różę, porzeczkę czy skórkę cytryny

• z krzewów i kory

- na rynku istnieje jeszcze wiele innych rodzajów herbat, przygotowywanych np. z krzewów rooibos i czy z kory (np. la pacho)

- popularniejsze z nich to np. herbata rooibos z czerwonokrzewu (bardzo popularna w RPA), herbata honeybush z miodokrzewu (gatunku spokrewnionego z czerwonokrzewem) oraz lapacho przyrządzana z kory drzewa gatunku Tabebuja pita głównie w Peru, Boliwii, Brazylii i Paragwaju