jackfriut

• Jackfruit (owoc drzewa bochenkowego) jest owocem drzewa o nazwie chlebowiec różnolistny, które rośnie głównie na obszarach Azji o tropikalnym, deszczowym klimacie. Pochodzi z Indii i jest często spotykany przy ulicach, w parkach i przydomowych ogrodach w Sri Lance, Bangladeszu, Birmie, Tajlandii czy Indonezji. Jego międzynarodowa nazwa wywodzi się od słowa "chakka", które w indyjskim dialekcie malayalam określa właśnie dżakfruty. 

• W Indiach, Tajlandii, Malezji, Indonezji i Brazylii chlebowiec różnolistny jest uprawiany dla owoców, pestek i drewna, które kolorem przypomina mahoń. W Indiach jackfruit uchodzi za pożywienie najbiedniejszej warstwy społecznej. Jest tani i często stanowi ważny element wyżywienia latem. Drzewo bochenkowe osiąga wysokość od 10 do 30 m i rodzi największe owoce na świecie. Owoce mają owalny kształt, mogą liczyć nawet do 50 kg wagi i do 1 metra długości, jednak przeciętnie ważą 10 kg. Dżakfruty wyrastają bezpośrednio z pnia drzewa, a nie z gałęzi, które nie utrzymałyby takiego ciężaru. Jadalny jest zarówno kleisty miąższ, który jest przedzielony wewnątrz błonkami podobnie do pomarańczy, jak i duże pestki. Skórka jest bardzo twarda, pokryta tępymi kolcami, a do otwarcia owocu potrzeba ostrego narzędzia. Niedojrzałe dżakfruty są zielone, natomiast dojrzałe stają się ciemnożółte lub jasnobrązowe i wydzielają silny, owocowy zapach.

• Jackfruit dostarcza 94 kcal w 100 g i należy do najbardziej kalorycznych owoców. Podobnie jak inne owoce, zawiera dużo węglowodanów - 24 g w 100 g, prawie nie dostarcza białka oraz tłuszczu. Jest źródłem błonnika pokarmowego (2 g/100 g). Dzięki obecności lignanów i gum pobudza ruchy perystaltyczne jelit i reguluje rytm wypróżnień. Dobrym źródłem protein są jadalne pestki dżakfrutów, które zawierają 6,8% białka, a także 11,4% tłuszczów, co czyni je wartościowym substytutem mięsa w diecie wegetariańskiej. Same owoce dostarczają znaczących ilości witaminy A, C, tiaminy, ryboflawiny  i niacyny, a także składników mineralnych: wapnia, żelaza, manganu, magnezu, potasu i cynku.

• Jest jednym z nielicznych owoców, który zawiera więcej potasu niż banany.

• Jackfruity są też źródłem flawonoidów i innych związków polifenolowych o charakterze antyoksydantów, tanin, steroli i karotenoidów. Dzięki bogatemu składowi jackfruit wykazuje działanie przeciwbakteryjne, obniżające ciśnienie krwi, przeciwnowotworowe i przeciwstarzeniowe.

• Uwaga! Niedojrzałe jackfruity zawierają inhibitory trypsyny - związki antyodżywcze, które mogą powodować trudności w trawieniu, wywoływać bóle brzucha, nudności, wymioty i biegunkę. Obróbka termiczna unieczynnia te enzymy. Przy spożywaniu jackfruitów powinny uważać osoby uczulone na pyłki brzozy, ponieważ owoc może wywołać u nich reakcję alergiczną.

    właściwości:

- reguluje poziom glukozy we krwi

- wspomaga pracę układu krążenia

- wspomaga trawienie i zapobiega zaparciom

- może chronić przed osteoporozą

- może wykazywać działanie przeciwnowotworowe

- może wspomagać zapobieganie anemii

- wpływa pozytywnie na odporność

zastosowanie:

- nasiona jackfruita piecze się jak kasztany, które też przypominają w smaku

- pestki prażone lub pieczone są zdrową przekąską, dobrą po treningu

- jest jedzony na surowo i gotowany, suszony, kandyzowany, używany do pieczenia, przygotowywania m.in. dżemów, soków, galaretek, deserów, chipsów

- do jedzenia na surowo nadają się tylko mocno dojrzałe dżakfruty, w przeciwnym wypadku należy je gotować przed spożyciem

- dojrzałych owoców używa się głównie do deserów (często podaje się je w towarzystwie orzecha kokosowego)

- niedojrzałe dżakfruty suszy się i mieli na proszek, który jest używany jako przyprawa lub zagęstnik do zup i sosów

- jackfruity można jeść jako: składnik popularnego w Indiach koktajlu złożonego z banana, wiórków kokosowych i miodu; w pojedynczych cząstkach na surowo lub w sałatce owocowej; niedojrzały jest traktowany w Indiach i Indonezji jako warzywo i dodawany do dań obiadowych

jackfruit jako zamiennik mięsa:

- niedojrzały owoc poddany obróbce termicznej oraz przyprawiony smakiem i konsystencją przypomina mięso - mielone, w kawałkach, nadziane na szaszłyki, poszarpane w paski

- z tego powodu jest coraz chętniej wykorzystywany przez lokale podające np. wegańskie burgery

- produkuje się z niego także różnego rodzaju kiełbaski i podaje jak sztukę mięsa w sosie

- z kolei kotlety z jackfruita są chętnie wybierane przez osoby, które z różnych przyczyn nie chcą lub nie mogą jeść mięsa, a nie potrafią zrezygnować z jego smaku

- Uwaga! Miąższ dżakfruta prawie nie zawiera białka, dlatego nie może być traktowany jako jego źródło w diecie wegetariańskiej i wegańskiej