w rytmie samby (2)

   Religia wyznawana w Bahia to candomble. Właściciele plantacji zabraniali praktykowania kultów afrykańskich, ale zwykle tolerowali nocne spotkania niewolników połączone z tańcem i śpiewem przy dźwiękach bębnów, nie zdając sobie nawet sprawy z tego, że były to w rzeczywistości nabożeństwa skierowane do dawnych bogów a nie zwykła rozrywka po ciężkim dniu pracy.

   Na tych właśnie spotkaniach narodziła się afrobrazylijska muzyka, na której rytmie oparto nowy taniec, czyli sambę.

   Taniec ten przez długi czas był zakazany ze względu na jego wyraźnie niechrześcijański charakter, lecz wszelkie próby jego powstrzymania przynosiły zgoła odmienny skutek - rosła jego popularność. Dzisiaj szkoły tancerzy samby przyciągają rokrocznie podczas karnawału licznych turystów z całego świata. Mimo wszystko dziesięć razy więcej jest tam jednak terreiro

- świątyń religii candomble. 

   W schyłkowym okresie niewolnictwa czarna ludność z Bahii zaczęła napływać do Rio i zakładać pierwsze świątynie. W Rio religia to została nazwana macumba. Jej rozwinięta forma - umbanda - powstała na terenie całej Brazylii pod wpływem XIX-wiecznego spirytyzmu. 

   Współcześnie kult umbanda przekracza wszelkie społeczne i religijne bariery przestając być religią biednych. W Brazylii wielu jego wyznawców uczęszcza zarówno do kościoła, jak i do terreiro. W niejednej katolickiej rodzinie po śmierci któregoś z członków odprawia się mszę w kościele, ale też składa ofiary ze zwierząt bogom umbanda i duchom zmarłych. Towarzyszą temu tańce i śpiewy.

   Na poboczach wiejskich dróg napotkać można często skromne ofiary składane duchom. Są one przeznaczone dla boga Eszu i jego podwładnych - posłańców bogów, których przywołuje się na początku odprawiania rytuału, by nawiązali kontakt między bóstwami a modlącymi się ludźmi.