Yacon

"Yacon (Smallanthus sonchifolius) – to roślina znana w Ameryce Południowej od setek, jeśli nie tysięcy lat. Pierwsze wzmianki o tej roślinie w piśmiennictwie europejskim pochodzą z 1615 roku, kiedy to Felipe Guaman Poma de Ayala umieścił ją w spisie 55 roślin uprawianych przez mieszkańców Andów. Zanim jednak zaczęto ją uprawiać, była podstawowym pożywieniem indiańskich posłańców przemierzających góry. Wystarczyło wyrwać ją z ziemi z korzeniami i już była gotowa do spożycia. 

Porastająca zbocza gór (na wysokości do 3 500 m) stanowiła doskonałe źródło energii. Choć yacon należy do tego samego gatunku co słonecznik, często bywa kojarzony z kartoflem lub rzodkiewką. Do konsumpcji wykorzystuje się jednak jego korzenie i liście. Jedna roślina posiada od 4 do 20 bulw ważących średnio ok. 500 gramów. Bulwy te są niezwykle soczyste i słodkie i co istotne – w trakcie przechowywania stają się coraz słodsze. Zazwyczaj zjada się je na surowo (świeże lub suszone), ale w ostatnich latach zaczęto produkować z nich syropy, dżemy, soki, chrupki, płatki śniadaniowe. Można je także piec, smażyć, gotować… W smaku przypominają jabłka lub melony. 

Yacon a medycyna 

Bardzo wcześnie odkryto właściwości lecznicze yaconu. Bulwy yaconu stosowano i stosuje się nadal jako środek diuretyczny (moczopędny) i odżywczy (zawiera ok. 20 różnych cennych aminokwasów), zaś odwar z liści stosuje się w zapaleniach pęcherza, wątroby i nerek. Herbatkę z liści podaje się także jako naturalne remedium na cukrzycę. Zaś ciepłe kompresy z liści można stosować zewnętrznie na lumbago i reumatyzm. 

Yacon jest rośliną niskokaloryczną – słoik syropu z yaconu zawiera o połowę mniej kalorii niż taki sam słoik miodu, a cukier w nim zawarty nie podnosi poziomu glukozy we krwi, a to dzięki unikalnemu składowi zawartej w nim fruktozy. Badania wykazały także, że yacon wpływa korzystnie na osoby z nadciśnieniem tętniczym. Rozrzedzając krew, może obniżać ciśnienie o 5–10%. Jak wiadomo, największym problemem diabetyków są gwałtowne skoki poziomu cukru we krwi po posiłkach. Herbatka z yaconu pozwala uniknąć tych skoków. Yacon zawiera bowiem duże ilości inuliny, czyli cukru, który nie jest wchłaniany przez organizm. 

Yacon jest także bogatym źródłem fruktooligosacharydów (bulwa zwiera ich aż do 67%), które stanowią niezastąpioną pożywkę dla korzystnych bakterii w jelitach. Zresztą to one właśnie nadają roślinie słodki smak. Ponieważ fruktooligosacharydy nie są trawione, trafiają do jelit, gdzie są fermentowane przez mikroflorę jelitową (głównie bakterie Bifidobacterium i Lactobacillus). Podczas tej fermentacji mają nawet wspomagać naturalną produkcję beta-glukanów, które odgrywają rolę immunostymulatora."