talizmany, amulety, fetysze

   W Lomé w Togo znajduje się słynny "targ fetyszów", gdzie można kupić przeróżne medykamenty, talizmany i amulety: ząb afrykańskiej dzikiej świni, czaszki ptaków i małp, kolce jeżozwierza i różnego rodzaju kości.    

   Słowo "fetysz" wywodzi się od portugalskiego fetiço - czary, używanego przez pierwszych eksploratorów wybrzeży Afryki Zachodniej na oznaczenie przedmiotu mającego przynosić szczęście lub przedmiotu uważanego za wcielenie bóstwa.  

   Fetysz, jak wierzą niektórzy, ma magiczną moc, która chroni osobę posiadającą i oddala od niej nieszczęścia. Może to być głowa węża, naszyjnik ze zwierzęcych zębów, kawałek żelaza czy stali lub też mała figurka. Grupę "ważniejszych" fetyszów stanowią posążki bóstw i duchów.  

  W niektóre fetysze wbite są gwoździe, co ma im dać siłę żelaza. Kowalom też przypisuje się magiczną moc. Na przykład na Wybrzeżu Kości Słoniowej wśród ludu Senoufo kowale z miejscowości Koni zajmują się pochówkiem zmarłych, gdyż magiczna siła, którą posiadają, chroni ich przed złymi duchami.  

  Afrykańczycy noszą na ręce lub szyi małe woreczki z amuletami. Inne trzyma się w domu. Są to kości, korzenie, gałęzie, kamyki i przedmioty specjalnie spreparowane przez znachora. Te drobne przedmioty magiczne są odpowiednikami naszych maskotek i przynoszących szczęście wisiorków.